علم و دانش
دانش
دانش، شامل مجموعه ای از دانستنی‌هایی است که بشر برای زندگی خود از آنها بهره می‌گیرد. انسان در دوره های کهن به دلیل محدود بودن حوزه علم و دانش، می توانست به فراگیری بیشتر علوم عصر خود بپردازد و گاهی یک نفر می توانست این علوم را در حافظه خود جای دهد، ولی رفته رفته و با رشد معلومات و دانستنی ها، بشر اقدام به طبقه بندی این معلومات کرد و باعث شکل گیری حوزه های مختلف و تخصصی شدن علوم شد. در این که علم و دانش، تاریخی همزمان با تاریخ بشری دارد شکی نیست. اما در خصوص اهمیت و توجه ایرانیان به مقوله دانش باید اذعان داشت که این توجه به روزگاران کهن و ایران باستان بر می گردد و با تاریخ کشور ما پیوند عمیقی دارد. به طوری که در قرون متمادی در سرزمین ما به علم، عالم، دانش و معرفت توجه فراوانی می شد و مراکز نگهداری کتب و اسناد تاریخی دارای ویژگی های بود که امروزه همان ویژگی ها همچنان مورد توجه متخصصان قرار دارد.
بنابراین دانش مجموعه ای ارزشمند از تجربیات و کشفیات بشر است که در طی سالیان دراز و در اثر کنجکاوی وی در خصوص اتفاقات و پدیده های پیرامون خود و در پی کشف واقعیات و حل مسایل و مشکلات، بدست آورده است. در واقع؛ دانش از ترکیب تجربیات، ارزش ها، اطلاعات نظام یافته ای به وجود آمده که چارچوبی برای بهره گیری از تجربیات و اطلاعات جدید فراهم می کند.
البته به دلیل پیچیدگی مقوله دانش تعاریف متعددی ارایه شده که مهم ترین آن ها عبارتند از:
- دانش ، اطلاعات كاربردی و سازماندهی شده برای حل مسائل است.
- دانش ، اطلاعاتی سازماندهی و تجزیه‌وتحلیل‌شده است كه می‌تواند قابل‌درك و نیز كاربردی برای حل مساله و تصمیم‌گیری باشد.
- دانش، شامل حقایق و باورها، مفاهیم و اندیشه‌ها، قضاوت ها و انتظارات، روش‌شناسی یا علم اصول و نحوه انجام فنون است.
- دانش ، استدلال در باب اطلاعات و داده‌ها برای دستیابی به كارایی ، حل مسائل ، تصمیم‌گیری ، یادگیری و آموزش است. اما آنچه در این میان اهمیت دارد این است که دانشمندان به اتفاق معتقدند؛ دانش ترکیبی سازمان یافته از داه هاست که از تجربه ها، عملکردها، قوانین و فرایندها به وجود آمده است .
در گذشته به علت محدود بودن دانش بشری، گاهی اتفاق می افتد که یک فرد، بیشتر دانش بشری را بیاموزد اما امروزه با رشد معلومات، دانستنی ها طبقه بندی شده و تعدادی از سازمان ها و ارگان ها وظیفه آموختن این دانش را در مقاطع مختلف سنی و تحت عناوین مختلفی به عهده گرفته اند. این ارگان ها عبارتند از: آموزش و پرورش، آموزش عالی، آموزشگاه ها و کتابخانه ها.
آموزش و پرورش
آموزش یعنی: انتقال اطلاعات، معلومات، مهارت ها و تجارب به افراد و پرورش به معنی : به فعل در آمدن استعدادها و توانایی های ذهنی و فطری افراد می باشد. آموزش به عنوان وسیله ای برای پرورش تفکر و رشد بشری به شمار می رود. بدین معنی که از طریق انتقال معلومات و مهارت ها، می توان پرورش شخصیت و جنبه های رشد فردی را میسر کرد. بنابراین آموزش و پرورش یا تعلیم و تربیت، یکی از مهم ترین عامل موثر بر یادگیری است. ادامه مطلب
آموزش پزشکی
یکی دیگر از علومی که در ایران از ارزش بالایی برخوردار بوده و هنوز هم دارای ارزش است، علم پزشکی بود. تاریخ پزشکی در ایران به دوران پیش از اسلام می رسد و اولین مرکز آموزش پزشکی با نام «جدی شاپور»، در زمان حکومت ساسانیان ساخته شد. سده نهم تا چهاردهم میلادی، زمان اوج علم پزشکی در ایران است. کسانی نظیر: علی ابن سهل طبری مولف کتاب «فردوس الحکمه»، ابوبکر محمدبن زکریای رازی مولف کتاب «الحاوی»...... ادامه مطلب
آموزش عالی
آموزش عالی، سطحی از آموزش در دانشگاه ها، کالج ها و موسسات فن آوری گفته می شود که در حال حاضر در مقاطع؛ کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری مدرک دانشگاهی می دهند. اهمیت آموزش عالی در ایران به سال های گذشته و دوران پیش از اسلام باز می گردد. به طوری که مورخان اولین دانشگاه جهان را «جندی شاپور یا گندی شاپور» می دانند که در زمان شاپور اول، پادشاه ساسانیان، در قرن چهارم تا دهم میلادی در محل دهکده ی شاه آباد کنونی در خوزستان ساخته شد. شهرت بیشتر این دانشگاه به لحاظ آموزش و تحقیق در فلسفه و پزشکی است. ادامه مطلب
رصدخانه ها
رصدخانه به مکانی گفته می شود که به منظور مطالعه، مشاهده، اندازه گیری و بررسی پدیده های آسمانی ساخته می شود. از مهم ترین ابزار موجود در رصدخانه های امروزی، تلسکوپ های بزرگ نوری یا رادیویی می باشند که در اتاق های گردنده نصب می گردند و به ستارشناسان امکان مطالعه، سنجش و بررسی ستارگان، اجرام آسمانی را می دهد. ادامه مطلب
کتابخانه ها
کتابخانه به مکانی گفته می شود که به منظور حفظ و نگهداری آثار مکتوب، منابع هنری، علمی، ادبی و اجتماعی در طی تاریخ تمدن بشری به وجود آمده است. البته در گذشته از کتابخانه ۲ معنی استنباط می شد: یک به معنای مخزن نگهداری کتاب و دیگری هم مکانی برای فروش کتاب فرض می شد. ولی با گذشت زمان فرهنگ نویسان کتابخانه را محلی برای جمع آوری و نگهداری اطلاعات، منابع و خدمات اطلاعاتی معنی کردند که به سه صورت می باشد: کتابخانه خصوصی، کتابخانه عمومی و کتابخانه ملی. ادامه مطلب