طبیعت

داشتن شرایط خاص جغرافیایی، چهار فصلی بودن آب و هوا و شرایط اقلیمی منحصر به فرد باعث شده كشور ایران، یكی از غنی ترین و در عین حال زیباترین كشورهای جهان از نظر داشتن جاذبه های طبیعی می باشد، به طوری كه از این نظر جایگاه پنجم را در دنیا به خود اختصاص داده است.
ایران از نظر طبیعی، جزو منحصربه فردترین كشورهای جهان محسوب می شود. زیرا هر گوشه آن دارای طبیعتی متفاوت نسبت به سایر نقاط دارد. طبیعت كشور ایران را مجموعه ای از رشته كوه ها، دشت ها، مناطق كویری، جلگه ها، آبشارها، جنگل ها، رودها، دریاچه ها، آتشفشان ها و غارها تشكیل می دهند كه هر یك از این پدیده ها در نوع خود بی نظیرند و با قرارگرفتن در كنار یكدیگر طبیعتی زیبا را برای كشور ایران فراهم آورده اند.
 

آبشار

ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، جهت ارتفاعات و بارش های جوی، حدود ۳۳۰ آبشار در سراسر کشور دارد. آبشارهایی که در این کشور وجود دارند به دو صورت فصلی و دایمی هستند. البته بسیاری از آبشارهای ایران همچون: اخلمده، افرینه، گنجنامه، نیاسر، شوشتر، بیشه، قره سو، سمیرم و تنگه واشی، قدمتی تاریخی داشته و از نظر جنبه های سیاحتی و اقتصادی مورد توجه پادشاهان و حاکمان وقت بوده است.
مهم ترین آبشارهای ایران عبارتند از: آسیاب خرابه،شلماش، آبشاربهرام بیگی بویراحمد، کنج بنار گچساران، مارگون، سی سخت، چگان، دو رود، آبشار تاف، آبشار شوی، خضر، کردعلی، تخت سلیمان، چم آو، گور گور، هریجان، آمل، ایج یا ده قلو، اسکندر، ماهاران، بی بی سیدان، آبشار شکرآب شمیرانات، وسون دربند، میگون، آبشار فصلی پیچ آدران، آبشاره دره عشق و آتشگاه.
محدوده ایران از نظر طبیعی در قسمت شمال به رود اترک، دریای خزر و رود ارس، از شرق به کوه‌های هندوکش و کوه‌های باختری دره سند، از غرب به دامنه‌های باختری کوه‌های زاگرس و حوضه آبریز اروندرود و از جنوب به خلیج فارس و دریای عمان می رسد. غربی‌ترین شهر ایران کلیساکندی، شرقی‌ترین شهر ایران جالق، شمالی‌ترین شهر ایران پارس آباد و جنوبی‌ترین شهر كشور چابهار است. ادامه مطلب

 

 

 

پارک های ملی
پارک های ملی به عنوان زیستگاه مطمئنی برای زندگی بسیاری از گونه های حیوانی و گیاهی است که به منظور حفظ فرآیندهای اکولوژیک و سیستم حیات بخش، حفظ حوزه های آبخیزها، حفاظت از تنوع ژنتیکی، نگهداری از زیستگاه های حیات وحش، رویشگاه های گیاهی به ویژه گونه های گیاهی و جانوری بومی کمیاب، حفظ تنوع زیستی محیط های آبی و خشکی، حفظ میراث های طبیعی تحت حفاظت قرار گرفته و دخالت های انسان درآن مجاز نیست. ادامه مطلب

 

 

 

 

 

 

 تالاب
تالاب براساس تعریف ارایه شده از سوی کنوانسیون جهانی حفاظت از تالاب ها با نام کنوانسیون رامسر که در سال ۱۹۷۱ در رامسر منعقد شد، به مناطقی گفته می شود که پوشیده از مرداب، باتلاق، لجن زار یا آبگیرهای طبیعی و مصنوعی اعم از دایمی یا موقت است که در آن آب های شور یا شیرین به صورت راکد یا جاری یافت می شود و  یا مناطقی از سواحل دریایی که معمولاً عمق آن ها در پایین ترین حد جزر از ۶ متر تجاوز نکند. ادامه مطلب

 

 

 

 

جزایر
جزیره یا آبخُست، به خشکی یا قطعه زمینی اطلاق می شود که اطراف آن را آب فرا گرفته باشد و وسعت آن کوچکتر از قاره باشد. از نظر زمین شناسی مهم ترین عواملی موثر در پیدایش جزایر: حرکت پوسته زمین و بالا آمدن بستر دریاها، فعالیت های آتشفشانی، برجای ماندن اسکلت مرجان ها و در بعضی موارد مجموعه ای از عوامل فوق هستند. ادامه مطلب
 

 

 

 

 

 

جنگل

جنگل‌های ایران به طور عمده در نواحی شمالی این کشور و جنوب دریای خزر قرار دارند. آب و هوای جنگل های ایران معمولا معتدل و تا حدودی شرجی است. جنگل های ایران كه تنوع گونه های گیاهی و جانوران بسیار متعدد است، از شرق استان اردبیل آغاز می شوند و تا استان خراسان شمالی ادامه دارند و در این امتداد، استان های گیلان و مازندران را در بر می‌گیرند.
جنگل‌های ایران در مجموع سه میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از كشور را به خود اختصاص داده اند كه بخش عمده ای از آنها در دامنه‌های شمالی کوه‌های البرز و استان‌های ساحلی دریای خزر قرار دارد. ادامه مطلب

 

 

 

خلیج
خلیج به پیشروی آب دریاها و اقیانوس ها در خشکی گفته می شود. واژه خلیج در زبان فارسی «شاخاب»، «شاخابه» و شاخاوه» است. با مطالعه و بررسی تاریخ تحولات زمین شناسی، درمی یابیم که در اواسط دوه سوم زمین شناسی، یعنی حدود ۳۰ میلیون سال پیش، در اثر گسترش دهانه شکاف دریای عمان خلیج های چون «خلیج فارس» و «خلیج چابهار» در بخش جنوبی کشور ایران به وجود آمد که نه تنها وجود این خلیج ها از نظر اکوسیستمی برای ایران اهمیت دارد بلکه از نظر موقعیت استراتژیکی و اقتصادی در سطح جهان از اهمیت به سزایی برخوردار است. ادامه مطلب
 

 

 

 

 

چشمه

ایران دارای بیش از ۵۰۰ چشمه معدنی و آب گرم شناخته شده است كه تمامی آنها برای تامین آب آشامیدنی و استفاده های درمانی و بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد. بیش تر این چشمه ها در رشته كوه های البرز، آذربایجان و زاگرس قرار گرفته اند و تعدادی از آنها نیز در نزدیكی اصفهان، مشهد و بندر عباس واقع شده اند. چشمه های آب معدنی سرعین در اردبیل، آب گرم لاریجان در دامنه های البرز و همچنین چشمه های آب معدنی محلات در زمره معروف ترین چشمه های آب گرم كشور قرار دارند. ادامه مطلب

 

 

 

دریا و دریاچه

دریای خزر، بزرگ ‌ترین دریاچه جهان و خلیج فارس و دریای عمان مهم‌ترین دریاهای ایران ، محسوب می شوند كه به ترتیب در شمال و جنوب كشور واقع شده اند و ارتباط دریایی ایران با سایر دریاهای آزاد از این دریاها صورت می‌گیرد.
تعداد دریاچه‌های ایران به دلیل وضعیت زمین شناسی این كشور‌ به نسبت فراوان است. برخی از این دریاچه ها دایمی و بعضی از آنها در بیش‌تر روزهای سال خشک و بی‌آب هستند. از میان مهم ترین دریاچه های دایمی ایران می توان علاوه بر دریای خزر به دریاچه های ارومیه، بختگان، جازموریان، پریشان، مهارلو، زیریوار و هامون اشاره کرد. ادامه مطلب

 

 

رود

دو رشته کوه البرز و زاگرس، که به صورت سدی در مقابل جریان حرکت توده های هوای شمال، شمال غرب، غرب و جنوب غربی ایران قرار گرفته اند، سبب بارش باران در بهار و پاییز و برف در زمستان می شوند و در واقع همین ریزش های جوی هستند که منبع اصلی تامین آب رودخانه های کشور به شمار می آیند.
رودخانه های ایران به طور کلی، از نظر مقدار آب به دو دسته رودهای دایمی و رودهای موقت یا فصلی تقسیم می شوند. از مهم ترین رودخانه های دایمی می توان؛ ارس، باهو کلات، تلخه رود، جاجرود، جراحی، حبله رود، دالکی، زرینه رود، زاینده رود، سمینیه رود، کارون، کر، کرج، طالقان رود، مند، هریررود، هیرمند را نام برد. ادامه مطلب

 

 

 

غار

غارها براثر عوامل مختلفی چون: فرآیندهای شیمیایی، عوامل فرسایشی آب، نیروهای زمین ساختی، میکروارگانیسم ها، فشار، تاثیرات اتمسفری، حفاری های انسان و دیگر عوامل به وجود می آیند. کشور ایران نیز به علت تنوع آب و هوایی و موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد، دارای انواع گوناگونی از غارها از نظر جنس سنگ های محیطی، ساختار هندسی، زمان پیدایش، عمر سنگ ها، روش های شکل گیری است.
آنچه در این میان مهم است پیدایش غارها از نظر روش شکل گیری است که به دو دسته؛ غارهای طبیعی و غارهای دست کنده یا مصنوعی تقسیم می شود. از مهم ترین غارهای طبیعی ایران می توان : غار علیصدر، غار رودافشان؛ غارگنج کوه، غار کته خور، غار سهولان، غار هوتو در بهشهر، غار دربند و غار آغ بلاغ مهمان را نام برد. نوع دیگر غارها، غارهای مصنوعی است که توسط بشر کنده شده که بیشتر به عنوان محل سکونت، پناهگاه، دژ نظامی و دفاعی ، پرستشگاه، معدن و غیره ساخته شده است؛ مثل غارهای نیاسر، کرفتو، قلعه جوق، اصله ، چله خانه. ادامه مطلب

 

 

 کویر

بیش از نیمی از كشور ایران را مناطق کویری و نیمه کویری تشكیل می دهند. مناطق كویری در ایران به پنج دسته ی، کویر مرکزی،‌ کویر کوچک،‌ کویر ریگ جن و کویر لوت تقسیم می شوند.
معروف ترین كویرهای ایران دشت لوت و دشت كویر است كه در وسعتی به مساحت بیش از ۳۶۰ هزار كیلومتر مربع گسترده شده اند و جزو مناطق جالب توجه و در عین حال ناشناخته كشور به شمار می روند. كویر لوت،‌ یکی از صعب العبورترین نقاط جهان است و در برخی از قسمتهای آن، هیچ موجود زنده ای حتی باکتری، وجود ندارد . ادامه مطلب

 

 

 

 

 

کوهستان

حدود یک سوم كشور ایران را کوهستان تشكیل می دهد. كوه های ایران به چین خوردگی های دوران سوم زمین شناسی تعلق دارند، و برخی از آن ها با منشا آتشفشانی موجب پیدایش چشمه های آب گرم و معدنی شده اند.
مهم ترین رشته كوه های ایران البرز و زاگرس است و بلندترین قله ایران، دماوند نام دارد كه با ۵۶۷۱ متر ارتفاع در شمال شرق شهر تهران واقع شده است. مهم ترین قله های ایران سبلان با ۴۸۸۰ متر ارتفاع در استان اردبیل، سهند با ۳۷۰۷ متر ارتفاع در جنوب تبریز، تخت سلیمان با ۴۸۲۰ متر ارتفاع در مازندران، زرد كوه با ۴۵۵۰ متر ارتفاع در چهار محال و بختیاری، دنا با ۴۳۰۹ متر ارتفاع در یاسوج و تفتان با۳۹۴۱ متر ارتفاع در جنوب زاهدان نام دارند كه هر یك از نظر طبیعی دارای ویژگی های خاصی هستند. ادامه مطلب